Aneta Majkowska
O czym mówią jasnogórskie księgi rękopiśmienne?
Jasna Góra jest postrzegana przede wszystkim jako ośrodek kultu cudownego obrazu Matki Bożej Częstochowskiej i jako jedna z siedzib wspólnoty zakonnej paulinów. Należy jednak podkreślić, że od pierwszych dziesięcioleci istnienia była także ośrodkiem kultury piśmiennej w ogóle i miejscem, w którym starano się posługiwać językiem polskim. Na Jasnej Górze zebrano sporą liczbę rękopisów, w których obok łaciny spotykamy również dawną polszczyznę. Nie sposób – w krótkim tekście informacyjnym - przedstawić wszystkich ciekawostek związanych z dawną polszczyzną w jasnogórskich kodeksach i scharakteryzować dużej liczby zabytków. Odpowiedzią na postawione w tytule pytanie niech będzie więc przegląd rozmaitych zjawisk językowych w interesującym, bo w całości zapisanym polszczyzną osiemnastowieczną zbiorze hymnów objętych wspólnym tytułem Krolowa polska na Iasnogorze. Nabożeństwo na wszystkie dnie roku na cześć Maryi Panny. Zabytek ten w latach 90. XX w. odszukał profesor Feliks Pluta i opisał pod względem językowym(Właściwości językowe pieśni „Krolowa Polska na Iasnogorze w Częstochowie” „Studia Claromontana” 14, 1994, s. 34-44).
Zabytek Krolowa polska na Iasnogorze funkcjonuje jako rękopis, przechowywany w Bibliotece Naukowej Akademii Nauk Ukrainy im. Wasyla Stefanyka we Lwowie w tzw. Zespole Baworowskich (sygnatura Bawor. 649 III). Po bliższym zapoznaniu się z rękopisem okazało się, że jest on cennym źródłem wiedzy o polszczyźnie z początku XVIII w. Zabytek zawiera przeznaczony na każdy dzień roku kalendarzowego jeden tekst, którego treścią jest cudowne wydarzenie związane z jasnogórskim obrazem. Cały zbiór liczy 365 tekstów.
Please Zaloguj or Zarejestruj się to join the conversation.
Please Zaloguj or Zarejestruj się to join the conversation.
Please Zaloguj or Zarejestruj się to join the conversation.