Ziemiaństwo z okolic Częstochowy 1793 – 1945

Więcej
7 lata 6 miesiąc temu - 7 lata 6 miesiąc temu #27195 przez Robert Kunert
Replied by Robert Kunert on topic Ziemiaństwo z okolic Częstochowy 1793 – 1945
Panie Krzysztofie,

zgłębiam akta sądowe i wyroki w sprawie Paciorkowskiego w związku z pracą magisterską ale nie spotkałem się jeszcze z tą mapą zamieszczoną powyżej. Jeżeli mogę dopytać, gdzie można odnaleźć oryginał tej mapy?

Robert Kunert

Robert Kunert
Ostatnia7 lata 6 miesiąc temu edycja: Robert Kunert od.

Please Zaloguj or Zarejestruj się to join the conversation.

Więcej
7 lata 6 miesiąc temu - 7 lata 6 miesiąc temu #27209 przez Krzysztof Łągiewka
Replied by Krzysztof Łągiewka on topic Ziemiaństwo z okolic Częstochowy 1793 – 1945
Panie Robercie,
Oryginał mapy znajduje się w archiwum państwowym w Piotrkowie Trybunalskim, w zespole: Zbiór planów i map, sygn. 2422.
Paciorkowscy na przełomie XVIII i XIX wieku posiadali koło Częstochowy dwa duże majątki ziemskie, tj. Przystajń i Borowno. Przystajń był własnością Antoniego, a Borowno jego brata Franciszka Ksawerego. Obaj posiadali sporo dzieci, które w ciągu XIX w. weszły w dzierżawę bądź nabyły inne dobra na naszym terenie.
Antoni Paciorkowski zmarł w Przystajni 19 marca 1806 r. o godzinie 5 rano w wieku 55 lat, był opiekunem kościoła w Przystajni, w nim został pochowany 22 marca. (Przystajń, akta zgonów 1782 - 1813, str. 92).
Franciszek Ksawery Paciorkowski zmarł w Borownie 21 października 1802 r. w wieku 58 lat na chorobę płuc (zapalenie płuc bądź opłucnej). Pochowany został trzeciego dnia w kościele w Borownie w grobowcu rodzinnym. (Borowno, akta zgonów 1797 - 1813, k.43).
Oto co o Paciorkowskich podaje herbarz Niesieckiego:
Paciorkowski herbu Gryf, to jest: Gryf złoty w czerwonym polu trzymający w jednej szponie trąbę myśliwską, nad koroną podobnyż Gryf przez połowę w prawą tarczy obrócony. Dom ten w Sieradzkiem województwie, z których Dominik Paciorkowski miał za sobą Danielę Rakowską, z którą spłodził syna Marcina, ten ożeniony z Anną Tomicką, z tą miał potomstwo, córek cztery: 1. Teresa, 2. Wiktorya, obydwie zakonnice u ś. Jędrzeja Franciszkanki, 3. Maryanna za Józefem Dąbrowskim, z którym potomstwo: 1. Antoni kanonik Warszawski, 2. Walenty proboszcz w Radomsku, 3. Wincenty Dąbrowski. Czwarta córka Marcina Paciorkowskiego Apolonia za Janem de Roxyce Pągowskim, z tych córki Honorata, Maryanna, Barbara i Róża: synów dwóch: Hipolit i Maxym Pągowscy. Synowie zaś Marcina Paciorkowskiego z Tomickiej urodzeni czterej:
Pierwszy Dominik Paciorkowski z Brygidą Sardyni, spłodził Antoniego i Walentego synów, i córkę Annę.
Drugi Jan Gabryel Paciorkowski proboszcz Kolski i Brzeźnicki.
Trzeci Franciszek Xawery Paciorkowski, 1mo voto z Różą Reptowską spłodził synów trzech: Jędrzeja, Felixa i Ludwika, córki dwie: Antonillę i Teklę; 2do voto z Barbarą Męcińską herbu Pobóg starościanką Wieluńską, Stanisława z Kurozwęk Męcińskiego starosty Wieluńskiego orderów Orła białego i ś. Stanisława kawalera, oraz Rozalji z Potockich Kurdwanowskiej starościanki Baranowskiej małżonków córką, z tą spłodził syna Stanisława, i córkę Józefę, dziedzic dóbr klucza Borowińskiego w ziemi Wieluńskiej.
Czwarty Antoni Paciorkowski dziedzic klucza Przystańskiego w powiecie Lelowskim pod Krzepicami, 1mo voto z Maryanną Wolską, z tą córka jedna Maryanna, 2do voto z Pelagią Kiedrzyńską synów dwóch: Maxym i Aleksander, córka Teresa, 3tio voto z Justiną Złotnicką, z tą córka Antonina, i synowie Wojciech i Adam Paciorkowscy. (Kasper Niesiecki, Herbarz Polski, wyd. J. N. Bobrowicz, Lipsk 1839 - 1845, T. 11, s 330 - 331).
Niestety wyżej wymieniony herbarz nic nie mówi o niejakim Józefie Paciorkowskim. Tenże zmarł w Borownie 20 maja 1810 r. o 12 w południe w wieku 85 lat, bywszy kapitan wojsk polskich tu w Borownie zamieszkały, umarł w oficynach przy dworze. Świadkiem był Antoni Paciorkowski lat 37 bywszy porucznik wojsk pruskich bawiący w Borownie, syn zmarłego. (ASC Borowno 8/1810). Niewątpliwie miejsce zamieszkania wskazuje na łączące go pokrewieństwo z rodziną Paciorkowskich, ale kim on był dla Antoniego z Przstajni i Franciszka Ksawerego z Borowna tego nadal nie wiem.
A co Pan interesującego odnalazł na temat Paciorkowskich ?
Ostatnia7 lata 6 miesiąc temu edycja: Krzysztof Łągiewka od.
The following user(s) said Thank You: Michał Mugaj

Please Zaloguj or Zarejestruj się to join the conversation.

Więcej
7 lata 6 miesiąc temu #27210 przez Robert Kunert
Replied by Robert Kunert on topic Ziemiaństwo z okolic Częstochowy 1793 – 1945
Dziękuję za tak obszerne informacje. W mojej pracy staram się przedstawić losy grupy osadników która pojawia się w Przystajni w latach 1845-47. Są to osadnicy ze Śląska. To dla tej grupy pojawiają się wpisy dzierżawcze w aktach Budrewicza. Kolejno pojawiają się później inni osadnicy. W odróżnieniu od sprowadzanych pracowników do pankowskiej huty, w Przystajni byli to głównie rolnicy, kowale.

Akty dzierżawy (przykładowy zamieściłem na forum) podpisane były przez Xawerego Paciorkowskiego.

Tak jak Pan napisał w Przystajni mówimy o Antonim, Michale (?) Paciorkowskim. Jego bratem był faktycznie Xawery Franciszek Paciorkowski (Borowno).

Po śmierci Antoniego na lokalną scenę wkracza kolejny Paciorkowski i w interesującym mnie okresie (1845-50) jest nim, Franciszek Xawery Tomasz Paciorkowski, który posługuje się imieniem Xawery Gryf Paciorkowski.

To właśnie on jest dla mnie stroną przyjmującą osadników. Od tej chwili rozpoczyna się historia mojej rodziny na ziemiach Kongresówki i historia przybyszów których staram się poznać.

Z drugiej strony z zainteresowaniem śledzę wielkie problemy i tarapaty w jakie popadł sam Paciorkowski. Po ilości zamieszczonych informacji widzę że świetnie zna Pan temat. Dlatego domniemuję że Pan także dotarł do tych informacji.

Są nimi:
- Spis mieszkańców Przystajni i innych miejscowości należących do Xawerego Paciorkowskiego. W spisie imiona, nazwiska, opis zajmowanego domostwa i informacja o stanie technicznym zabudowań. Spis powstał w latach 1847-50. Musze to dokładniej sprawdzić.

- Dwa wyroki sądowe dotyczące licytacji majątku
- wycinki z gazet warszawskich w których w latach 1845-50 ukazywały się ogłoszenia licytacyjne
- odpisy wyroków sądowych
- ugody z wierzycielami

Jeśli będzie zainteresowanie umieszczę na forum spis mieszkańców dóbr Paciorkowskiego.

Robert Kunert

Robert Kunert
The following user(s) said Thank You: Michał Mugaj, Teresa Cybulska, Krzysztof Łągiewka

Please Zaloguj or Zarejestruj się to join the conversation.

Więcej
7 lata 6 miesiąc temu #27220 przez Krzysztof Łągiewka
Replied by Krzysztof Łągiewka on topic Ziemiaństwo z okolic Częstochowy 1793 – 1945
Dziękuję za wiadomości. Zwłaszcza cenny jest opis zabudowań dworskich w Przystajni z roku 1847. To są akta notariusza Budrewicza ? Nie przeglądałem ich jeszcze z tych lat, stąd opis jest mi nieznany. Ciekawe czy zabudowania opisane w roku 1847 r. są tymi samymi co zaznaczone na mapie z 1885 r. wykonanej na podstawie pierworysu pomiaru z 1875 r. ? Pewnie większość tak, biorąc pod uwagę niezbyt długi okres czasu pomiędzy tym opisem, a mapą. Dzisiaj na tym terenie nie ma już nic, żadnego dworu czy innych zabudowań towarzyszących. Chyba nic się nie zachowało. W tym miejscu gdzie był folwark stoją współczesne domy i zabudowania gospodarcze. Nawet nie wiem czy ludzie, którzy tam mieszkają wiedzą co tam było wcześniej, ponad 100 lat temu. Jeżeli jest Pan z tamtych stron to może ma Pan jakąś wiedzę, kiedy te zabudowania i dwór zostały zlikwidowane.
Właścicielem Przystajni był Antoni Paciorkowski zmarły w 1806 r. Nie spotkałem się nigdzie z imieniem Michał.
Xawery Gryf Paciorkowski był synem Antoniego. Był zadłużony, być może było to spowodowane tym, że musiał odkupywać od innych sukcesorów części Przystajni. Mógł brać na to pożyczki. O sprowadzaniu przez niego osadników nie wiedziałem. Jeśli ich sprowadzał to znaczy, że usiłował wprowadzić majątek na wyższy poziom, co w dłuższym okresie mogłoby przynieść mu zysk. Być może brał też pożyczki na modernizację dóbr. Jednak chyba próby wyjścia na prostą nie powiodły się skoro utracił dobra na licytacji w 1850 r. Rok ten był też kresem bytności rodziny Paciorkowskich na tych terenach. Antoni Paciorkowski zmarły w 1806 r. posiadał bowiem trzy duże majątki ziemskie: Przystajń, Kuźnica Nowa i Górki - Stany. Jednak już jego dzieci wszystkie te dobra utraciły.
The following user(s) said Thank You: Michał Mugaj

Please Zaloguj or Zarejestruj się to join the conversation.

Więcej
7 lata 6 miesiąc temu #27221 przez Robert Kunert
Replied by Robert Kunert on topic Ziemiaństwo z okolic Częstochowy 1793 – 1945
Tak, wychowałem się w Przystajni, obecnie mieszkam w Legionowie k/ Warszawy a pracę piszę w Akademii, w Pułtusku. Mieszkałem 500 metrów od terenu dawnego dworu przy ulicy noszącej piękną nazwę 40-lecia PRL
Przybliżony czas parcelacji jest chyba do odtworzenia. Jakiś udział w niej mieli przodkowie mojej rodziny Praskich. Ze starych zabudowań pozostały chyba dwa budynki. Pisząc starych mam na myśli przedwojenne. Widać je w goog... gdy spojrzy Pan na budynek przy Kolejowej 1. Widać wtedy po lewej stronie murowaną budowlę, przerobioną kilkanaście lat temu. Po strukturze cegieł widać jednak kolejne dobudówki. Pasuje do budynku na mapie. Z opowieści babci wiem jedynie że na tej posesji (może i w tym budynku, tego nie potwierdziłem przed śmiercią babci), była bożnica żydowska. Utkwiło mi to w pamięci. Babcia opowiadała że kiedyś z innymi dziećmi wpuścili do tej bożnicy pasącego się obok barana. Tereny te jednak leżą na prywatnych posesjach i nie miałem ich jak z eksplorować.

Obiecuję przyjrzeć się tym sprawom sądowym. Jest trochę czytania, ale z przyjemnością zamieszczę na forum wszelkie interesujące informacje.

Jeszcze tylko dowiem się jak utworzyć artykuł a prześlę opis i spis dla Przystajni i innych wsi Paciorkowskiego w postaci zdjęć.

Mała próbka. Przepraszam pisałem wczoraj na forum późno w nocy i nie miałem czasu na prawidłową redakcję źródła. Oto oryginał.

Załącznik DSCN1828.JPG nie został znaleziony


Robert Kunert
Załączniki:
The following user(s) said Thank You: Michał Mugaj, Krzysztof Łągiewka

Please Zaloguj or Zarejestruj się to join the conversation.

Więcej
7 lata 5 miesiąc temu #27229 przez Krzysztof Łągiewka
Replied by Krzysztof Łągiewka on topic Ziemiaństwo z okolic Częstochowy 1793 – 1945
Parcelacja dóbr Przystajń miała miejsce w latach 1905 – 1910 przez ich ostatniego właściciela Walentego vel Rafała Züssa syna Zarucha. Gdyby z dawnego założenia dworskiego pozostały jakieś budynki to musiałyby mieć co najmniej przeszło 100 lat. Czy ten budynek na ulicy Kolejowej 1 mógłby być aż tak stary ? Nie wiem. Ale bożnica mogła tam być jak najbardziej. Z mapy wynika że dwór znajdował się częściowo na posesji przy ul. Kolejowej 1. Ostatni właściciel jako Żyd mógł to reprezentacyjne miejsce przekazać w ręce swoich pobratymców, a ci dwór rozebrali, a w jego miejsce wznieśli bożnicę.
Posiadam spisy osób, które w latach 1905 - 1910 nabyły ziemię z parcelacji dóbr Przystajń. Mogę Panu przekazać, proszę mi tylko na priv przesłać adres meilowy. Może przydadzą się Panu do artykułu. Jedynym minusem tych spisów jest to, że są w całości w języku rosyjskim. Ale skoro pochodzi Pan stamtąd to może być łatwiej odczytać nazwiska mieszkańców, bo na pewno będą Panu w większości znane. Spis zawiera imię i nazwisko nabywcy, powierzchnię nabytej działki oraz cenę jaką za nią zapłacił.
The following user(s) said Thank You: Michał Mugaj

Please Zaloguj or Zarejestruj się to join the conversation.

Czas generowania strony: 0,000 s.
Zasilane przez Forum Kunena

Logowanie