Mlyny i mlynarze - okolice Czestochowy

Więcej
2 lata 4 miesiąc temu #42790 przez Marzena Gajdziak
Replied by Marzena Gajdziak on topic Mlyny i mlynarze - okolice Czestochowy
Nazw nie znam ale wiem gdzie były młyn w 
Czekanka i Zabijak 

Marzena A. M.

Please Zaloguj or Zarejestruj się to join the conversation.

Więcej
2 lata 4 miesiąc temu #42791 przez Marzena Gajdziak
Replied by Marzena Gajdziak on topic Mlyny i mlynarze - okolice Czestochowy
Witam Krewniaczkę 
U mnie też byli Młynarze z Zabijaka 
Można prosi o kontakt na priv
 

Marzena A. M.

Please Zaloguj or Zarejestruj się to join the conversation.

Więcej
2 lata 4 miesiąc temu #42792 przez Marzena Gajdziak
Replied by Marzena Gajdziak on topic Mlyny i mlynarze - okolice Czestochowy
jaka konkretnie miejscowość pana interesuje ?

Marzena A. M.

Please Zaloguj or Zarejestruj się to join the conversation.

Więcej
2 lata 2 miesiąc temu #43086 przez Krzysztof Łągiewka
Replied by Krzysztof Łągiewka on topic Mlyny i mlynarze - okolice Czestochowy
Osada młynarska Śliwaków, gmina Kłomnice.

Osada ta należała do dóbr Konary i została z nich wydzielona. Według pomiarów z 1929 r. jej powierzchnia wynosiła 23.3644 ha. Na tę powierzchnię składały się: ogrody place i zabudowania – 2.3855 ha, grunty orne – 11.4502 ha, łąki – 5.8746 ha, bagna – 0.5219 ha, wody – 2.2090 ha, piaski i inne nieużytki – 0.2886 ha, drogi i rowy – 0.6346 ha.
Prawo wieczystej dzierżawy młyna Śliwaków do 1900 r. należało do Bolesławy Pieniążek z domu Kędzierskiej córki Mikołaja. Niestety nie wiadomo od kiedy. Dnia 4 października 1900 r. w Sądzie Okręgowym w Piotrkowie na licytacji publicznej prawa wieczystej dzierżawy młyna Śliwaków nabył Roman Jaskulski syn Adama za 18.050 rubli.
Roman Jaskulski zmarł w Warszawie 21 października 1924 r. o godzinie 7 rano w wieku 63 lat. Był wdowcem, obywatelem ziemskim, urodzonym we wsi Wroników w powiecie piotrkowskim, synem Adama i Florentyny z Mrozków. Świadkami zgłaszającymi zgon byli: Wojciech Jaskulski kupiec i Mieczysław Gintowt podkomisarz policji, obaj pełnoletni, zamieszkali w Warszawie. Zgon nastąpił przy ul. Książęcej 1751. (ASC parafii św. Aleksandra w Warszawie, akt zgonu nr 319 z 1924 r.) Numer 1751 to numer hipoteczny, a właściwy adres to ulica Książęca 2. Pod tym adresem znajdował się szpital św. Łazarza.
Dnia 23 maja 1925 r. wszczęto postępowanie spadkowe po zmarłym Romanie Jaskulskim.
Maria Regina z Jaskulskich Pęczalska żona Henryka Pęczalskiego odziedziczyła tę osadę w drodze spadku po zmarłym ojcu Romanie Jaskulskim na podstawie protokołu regulacji spadku z dnia 8 stycznia 1938 r.
Ziemia wchodząca w skład osady młynarskiej była własnością Marii Reginy Pęczalskiej, natomiast sam młyn Śliwaków był prawnie wieczystą dzierżawą. Jednakże jak to wynikało z aktu notarialnego przed notariuszem Kokczyńskim w Piotrkowie z dnia 27 września 1921 r. za nr aktu 581 czynsz wieczysty z tej dzierżawy został już spłacony. Sąd Okręgowy w Piotrkowie tytułem wykonawczym z dnia 20 września 1934 r. zatwierdził ten akt, a wszystkie działki ziemi wraz z młynem zostały połączone w jedną całość pod nazwą „Osada młynarska Śliwaków”, której jedyną właścicielką była Maria Regina Pęczalska.
Maria Regina Pęczalska wydzieliła z tej osady 2.0466 ha tj. połowę łąk, wód wraz z połową młyna, tartaku, maszyn i urządzeń znajdujących się na tej przestrzeni i sprzedała 15 stycznia 1938 r. Alicji Rajchel za 20.000 zł. Akt kupna sprzedaży sporządzono przed notariuszem Henrykiem Płoweckim w Częstochowie za nr aktu 26. Jak wynika z aktu notarialnego Maria z Jaskulskich Pęczalska wraz z mężem zamieszkiwała w Częstochowie przy ul. Kopernika 2, natomiast Alicja Rajchel, córka Kajetana, pełnoletnia panna, zamieszkiwała w Kazimierzy Małej, gminy Kazimierza Wielka, powiatu pińczowskiego. W skład sprzedawanej części znajdowała się połowa łąk, wód wraz z połową młyna i tartaku z całym ich wewnętrznym i zewnętrznym urządzeniem, maszynami, pasami transmisyjnymi, turbinami, gatrem, krajzegą i wszystkimi bez wyłączenia narzędziami. W posiadanie prawne nabywczyni wchodziła w chwili podpisania aktu notarialnego, w posiadanie faktyczne zaś z obowiązkiem opłacania podatków z dniem 1 lutego 1938 r. Wszelkie podatki do dnia 1 lutego 1938 r. opłacała sprzedająca. Strony zgodziły się na przeprowadzenie przez wydzieloną część nowej drogi i skasowania przez to starej drogi. Sprzedawana nieruchomość nie była obciążona żadnymi długami.
Maria Regina Pęczalska wydzieliła z tej osady 2.0466 ha tj. drugą połowę łąk, wód wraz z połową młyna, tartaku, maszyn i urządzeń znajdujących się na tej przestrzeni i sprzedała 17 kwietnia 1939 r. Ignacemu synowi Jakuba i Janinie z Maciejwskich małżeństwu Skwarskim w dwóch równych częściach za 23.000 zł. Akt kupna sprzedaży sporządzono przed notariuszem Henrykiem Płoweckim w Częstochowie za nr aktu 236. Jak wynika z aktu notarialnego Maria z Jaskulskich Pęczalska wraz z mężem zamieszkiwała w Częstochowie przy ul. Kopernika 2, natomiast Ignacy i Janina Skwarscy zamieszkiwali w Makowie Mazowieckim w woj. warszawskim. W skład sprzedawanej części znajdowała się połowa łąk, wód wraz z połową młyna i tartaku z całym ich wewnętrznym i zewnętrznym urządzeniem, maszynami, pasami transmisyjnymi, turbinami, gatrem, krajzegą i wszystkimi bez wyłączenia narzędziami i inwestycjami powstałymi w 1938 r. W posiadanie prawne i faktyczne nieruchomości małżonkowie Skwarscy wchodzili w chwili podpisania aktu notarialnego. Wszelkie podatki do dnia 1 stycznia 1939 r. opłacała sprzedawczyni, a od tej daty nabywcy. Sprzedawana nieruchomość nie była obciążona żadnymi długami. Małżonkowie Skwarscy obowiązani byli dawać bezpłatnie światło elektryczne sprzedawczyni Marii Pęczalskiej dla oświetlenia pozostałej reszty osady młynarskiej, leczy tylko dotąd, dokąd reszta tej osady będzie w posiadaniu sprzedawczyni. Maria Pęczalska zastrzegała sobie prawo bezpłatnego przejścia i przejazdu przez upust i drogę do łąk, położonych na lewym brzegu rzeki Warty, przy czym zaznaczała, że słupy i linia do przewodów elektrycznych, znajdujące się na pozostałej przestrzeni osady stanowią jej wyłączną własność.
Dnia 14 kwietnia 1947 r. Maria z Jaskulskich Pęczalska sprzedała z należącej do siebie nieruchomości „Osada młynarska Śliwaków” ziemię mającą figurę klina o powierzchni około 1 morgi, graniczącą od północy z częścią należącą do małżonków Skwarskich, od wschodu z drogą wiodącą od Śliwakowa do Gidel i od południowo zachodniej strony z ogrodem za 15.000 zł. Nabywcami byli Janina z Maciejewskich Skwarska wraz z mężem Ignacym. W chwili sprzedaży Maria Pęczalska mieszkała w Częstochowie przy ul. Dąbrowskiego 10, a małżeństwo Skwarscy w Śliwakowie. Małżonkowie Skwarscy wchodzili w posiadanie ziemi w chwili podpisania aktu z obowiązkiem opłacania podatków od tego dnia. Akt kupna sprzedaży sporządzono przed notariuszem Henrykiem Płoweckim w Częstochowie za nr aktu 498.
Dnia 18 października 1947 r. Ignacy i Janina Skwarscy sprzedali należącą do siebie część nieruchomości „Osada młynarska Śliwaków” Walerianowi i Felicji małżeństwu Krysztofowicz i Ignacemu i Józefie małżeństwu Lisowskim. Małżeństwo Skwarscy w chwili sprzedaży zamieszkiwali w osadzie młyn Smrock, gminy Szelków, powiatu Maków Mazowiecki. Akt kupna sprzedaży sporządzono przed notariuszem Henrykiem Płoweckim w Częstochowie za nr aktu 1571.
Dnia 21 października 1947 r. Maria z Jaskulskich Pęczalska sprzedała z należącej do siebie nieruchomości „Osada młynarska Śliwaków” ziemię o powierzchni około 4 mórg czyli około 2.2400 ha położoną pomiędzy drogą z jednej, gruntami wsi Śliwaków z drugiej, działką Bugaja z trzeciej i działką Śliwakowskiego z czwartej strony za 40.000 zł. Nabywcami byli Stanisław Musiał, Stefan Musiał i Bronisław Musiał, synowie Jana i Józefy. Stanisław Musiał nabywał półtorej morgi przez całą długość od strony Śliwakowskiego, Stefan Musiał półtorej morgi przez całą długość, Bronisław Musiał jedną morgę przez całą długość od strony Bugaja. W chwili sprzedaży Maria Pęczalska mieszkała w Częstochowie przy ul. Dąbrowskiego 10, a bracia Musiał we wsi Zawada, gminy Konary. Nowi nabywcy wchodzili w posiadanie gruntu w chwili podpisania aktu, z obowiązkiem płacenia od niego podatków od dnia 1 stycznia 1948 r. Sprzedawana ziemia była wolna od długów. Akt kupna sprzedaży sporządzono przed notariuszem Henrykiem Płoweckim w Częstochowie za nr aktu 1593.
Dnia 30 kwietnia 1948 r. Stanisław Musiał sprzedał należącą do siebie półtorej morgi ziemię z „Osady młynarskiej Śliwaków” z wszystkimi prawami i przynależnościami za wyłączeniem tegorocznych zasiewów swojemu bratu Bronisławowi Musiałowi za 15.000 zł. W posiadanie prawne nabytej części nabywca wchodził z chwilą podpisania aktu, zaś w posiadanie i użytkowanie miał wejść natychmiast po dokonaniu przez sprzedawcę zbioru tegorocznych zasiewów. Podatki opłacał nabywca z chwilą nabycia gruntu. Akt sporządzono przed notariuszem Henrykiem Płoweckim w Częstochowie za nr aktu 862.
O młynie Śliwaków pisał Tomasz Kuźnicki:
„Pierwszy młyn wodny nad rz. Wartą we wsi Śliwakow, gm. Konary, z parafią w Kłomnicach istniał już w XVIII w., kiedy to wzmianka w lustracji z 1789 r. wymienia młynarza Jana Szliwakowskiego w osiadłości wsi Zawad „na Szliwakowie”, opłacającego z młyna i kwarty czynszu 70 zł i 27 gr. Posesorem [czyli dzierżawcą] Zawad, jak i Konar, był wówczas Michał Czerminski. Wzmianka z roku 1803 wymienia, iż był to wówczas budynek drewniany, posiadający koło nasiębierne. Często nawiedzały go powodzie. Spalił się około roku 1890. Wcześniejsza wzmianka z roku 1889 wylicza w osadzie 3 domy, 3 mieszkańców i 39 mórg ziemi dworskiej. Młyn został odbudowany z drzewa w tym samym czasie. Z kolei powódź w 1918 r. uszkodziła poważnie budynki produkcyjne i mieszkalne. W 1921 r. dokonano tu gruntownej przebudowy i modernizacji. W miejsce 2 par kamieni francuskich wprowadzono 2 pary walców, a zamiast koła – turbinę. Młyn posiadał wówczas także jagielnik, perlak, żubrownik, drewniane urządzenia wodne. Sam budynek był jednopiętrowy, część mieszkalna parterowa. W 1965 r. powódź ponownie uszkodziła budynek produkcyjny. W roku następnym był już w remoncie, jednakże chylił się stopniowo ku ruinie. Wzmianka z 1902 r. wymienia ten młyn wodny jako walcowy, co może oznaczać iż parę walców zainstalowano wcześniej, niż wymienia to Baranowski w Katalogu Zabytków. Młyn stał jeszcze w roku 2000, obecnie pozostały po nim resztki gruzu. Właścicielem w latach 1922 – 1924 był Roman Jaskulski. Notatka w prasie donosiła: Z żałobnej karty. W końcu ub. miesiąca zmarł śp. Roman Jaskulski, właściciel młyna na Śliwakowie, główny zarządca majątku po śp. Filipowiczu w R – sku. Św. P. Jaskulski zmarł w klinice w Warszawie, gdzie leczył się na chorobę sercową. Pochowany w Kłomnicach [Gazeta Radomskowska, nr 46 z 1924, s. 6]. Następnie w 1924 r. młyn prowadził J. Jeziorski, dalej Józef Rajchel (Reicher) i Mieczysław Łuszczyński oraz H. Pęczalski. Dzierżawcą za czasów Łuszczyńskiego był Skwarski. W Gazecie Radomskowskiej z 1934 r. czytamy: W młynie p. pułk. H. Pęczalskiego we wsi Śliwaków, gm. Konary, zdarzył się w poniedziałek nieszczęśliwy wypadek, który pociągnął za sobą życie człowieka. Oto kamień młyński wyskoczywszy z osi zabił na miejscu znajdującego się tamże młynarza Rorata, mieszkańca wsi Zawada. Na miejsce wypadku przybyła policja i prowadzi w tej sprawie dochodzenie.” – Tomasz Kuźnicki, Z dziejów młynarstwa Radomska i regionu (Katalog), Radomsko 2009, s. 158 – 159.
Poniżej na fotografiach przedstawiono mapy Osady młynarskiej Śliwaków z okresu międzywojennego.
 

Załącznik record-image__2022-09-09.jpg nie został znaleziony


 

Załącznik record-image__2022-09-10.jpg nie został znaleziony


 

Załącznik 305588562_1085562698746867_7007973031503706010_n.jpg nie został znaleziony

Please Zaloguj or Zarejestruj się to join the conversation.

Więcej
2 lata 2 miesiąc temu #43125 przez Kazimierz Musiał
Replied by Kazimierz Musiał on topic Mlyny i mlynarze - okolice Czestochowy
To wielka rzecz dzielić się tak wielką kopalnią wiedzy, którą Pan posiada z innymi. Wielkie dzięki Panie Krzysztofie.
Pierwsza wzmianka o młynie w Zawadzie to rok 1511, a funkcjonował on na prawie wieczysto - czynszowym, a prowadzili go Śliwakowscy. Osada Śliwaków wydzielona z gruntów Zawada powstała w XVII w. a nazwa pochodzi od staropolskiego słowa szliwać-zlewać. Śliwakowscy byli młynarzami do końca XVIII w .W wieku XIX przewijają się takie nazwiska jak Paluch, Juraszek, Będkowski ,Kędzierski, Jamroziński ,Gdański. Według moich informacji około 1880 roku młyn z dóbr rządowych nabył Ludwik Pieniążek, sędzia pokoju z Gidel. Budynek młyna , który znajdował się około 400 metrów w dół biegu Warty, od miejsca budowanego już wtedy młyna z cegły, spłonął. Na mapie austriackiej z 1910 roku oznaczone są obydwa obiekty. Budowa nowego młyna wiązała się z przekopaniem nowego kanału o długości 1,5 km. Według opowieści Ludwik Pieniążek popełnił samobójstwo ,przegrywając dużą sumę w karty , a wygrana zapewne miała mu pomóc w wykończeniu i uruchomieniu w pełni młyna. Do dziś istnieje dom wybudowany przez niego ,typu kanadyjczyk , w którym skończył życie. Na marginesie chciałbym wspomnieć o pułkowniku Henryku Pęczalskim , który walczył w wojnie polsko-bolszewickiej , a ,na przełomie 1926 i 1927 roku był dowódcą 27 Pułku Piechoty w Częstochowie. Chciałbym sprostować informację o Józefie Rorat ,który nie był młynarzem , a zabił go wtedy pęknięty kamień młyński.      Odnośnie Alicji Rajchel, to część młyna kupiła dla ,lub w imieniu brata Józefa, który po pożarze młyna w Kijowie przeprowadził się na Śliwaków .W roku 1944 rodziny Rajchel i Skwarscy wybudowali obok młyna nowy dom. Syn Józefa ,Antoni Krygier (nazwisko otrzymał po dziadkach w okolicznościach I Wojny Światowej), był lotnikiem w polskich dywizjonach myśliwskich w Wielkiej Brytanii jako mechanik elektryk , w latach 60-tych wrócił do kraju i prowadził krótko młyn. Drugi syn Lech Rajchel pod koniec II Wojny Światowej wstąpił do AK , a następnie do Konspiracyjnego Wojska Polskiego. Jego historię opisałem w numerze 3 z 2018 roku Gazety Kłomnickiej.  . www.klomnice.pl/images/gazeta_arch/gazeta_3_18.pdf
Co do parcelacji  ziemi , to kilka ha kupili bracia mojego ojca i oprócz tych trzech działek pola kupili również trzy działki łąk (jestem w posiadaniu aktu notarialnego).W roku 1944 lub 1945 do kanału runęła na wskutek podtopienia jedna ze ścian młyna, którą odbudowano z drewna. Następne kataklizmy przyszły w latach 60-tych, kiedy spalił się tartak, a następnie powódź w 1965 roku, zniszczyła urządzenia spiętrzające tak na kanale ,jak i na Warcie. Właściciele nie mieli środków na odbudowę, a tzw. domiary podatkowe doprowadziły do zaprzestania działalności pod koniec lat 60-tych.Obecnie nie ma śladów po młynie, a kiedyś było tam tak pięknie, park ,ogród z sadem, piękny wielorodzinny drewniany dom, przechadzające się pawie i inne ptactwo, a na Warcie przy młynie piękna plaża z kąpieliskiem, gdzie latem sciągały tu tłumy z całej okolicy. W ubiegłym roku została wybudowana ścieżka rowerowa do miejsca dawnego młyna i szkoda że już go tam nie ma. 

Please Zaloguj or Zarejestruj się to join the conversation.

Więcej
2 lata 2 miesiąc temu #43126 przez Kazimierz Musiał
Replied by Kazimierz Musiał on topic Mlyny i mlynarze - okolice Czestochowy
 

Załącznik Aktmaestwanr111.jpg nie został znaleziony

Please Zaloguj or Zarejestruj się to join the conversation.

Czas generowania strony: 0,000 s.
Zasilane przez Forum Kunena

Logowanie